Πολιτισμός

Η ανθρώπινη παρουσία στην περιοχή έχει ρίζες που φτάνουν βαθιά στην προϊστορία. Τα ίχνη κάθε εποχής αποτυπώνονται σε αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία, συνθέτοντας ένα πολυεπίπεδο πολιτισμικό τοπίο.

Ανάμεσα στα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα συγκαταλέγονται ο εντυπωσιακός προϊστορικός μεγαλιθικός τάφος στη Ρούσσα του Σουφλίου και ο οικισμός στο Μικρό Βουνί στη Σαμοθράκη, που μαρτυρούν την οργάνωση της ζωής ήδη από τα βάθη της αρχαιότητας. Σημαντικό επίσης είναι το Ιερό των Μεγάλων Θεών στη Σαμοθράκη, ένας τόπος λατρείας που διατηρεί μέχρι σήμερα την ατμόσφαιρα μυστηρίου και ιερότητας.

Στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Αλεξανδρούπολης εντοπίζονται επίσης σπουδαία αρχαιολογικά κατάλοιπα, από τον μυθικό τύμβο της Μάκρης, την αρχαία πόλη της Μεσημβρίας-Ζώνης, τη ρωμαϊκή Τραϊανούπολη, καθώς και από την περίφημη Εγνατία Οδό, που ένωνε τη Δύση με την Ανατολή από τα ρωμαϊκά χρόνια.

Η στρατηγική σημασία της περιοχής ενδιαφέροντος αποτυπώνεται ξεκάθαρα μέσα από τα οχυρωματικά της μνημεία, που μαρτυρούν την ανάγκη προστασίας και άμυνας ανά τους αιώνες. Τα κάστρα του Άβαντα και του Ποτάμου, οι πύργοι του Φονιά και της Παλαιόπολης, καθώς και το κάστρο της Γκιμπρένας συνθέτουν ένα εντυπωσιακό σύνολο αμυντικής αρχιτεκτονικής, αποκαλύπτοντας τον διαχρονικό ρόλο της περιοχής ως πέρασμα και προπύργιο.

Τα τοπικά πανηγύρια και φεστιβάλ όπως το Πανηγύρι Παναγίας Κοσμοσώτειρας στις Φέρες, το Φεστιβάλ Μετάξης Σουφλίου, το Pulsar Samothraki Art Festival και η Μανιταρογιορτή Δάσους Δαδιάς διατηρούν ζωντανή τη συλλογική μνήμη και τους δεσμούς της κοινότητας.

Ένα αποκριάτικο έθιμο με σατυρικό χαρακτήρα που τελείται την Καθαρά Δευτέρα από άνδρες όλων των ηλικιών, με συνοδεία γκάιντας και νταουλιού, ο Μπέης στο Πρωτοκκλήσι Σουφλίου, καταγράφεται στο ευρετήριο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς στην Ελλάδα και μεταφέρεται από γενιά σε γενιά.